Ο «Μαστρο-Τζεπέτο» του Φάμπιο Στάσι (Εκδόσεις Ίκαρος) είναι ένα παραμύθι για μεγάλα παιδιά, που οφείλουν να προσπαθήσουν ώστε τα παιδιά (μας) να ζήσουν σε έναν κόσμο με περισσότερο σεβασμό και αγάπη για τους άλλους.
Όταν έκλεισα την τελευταία σελίδα του βιβλίου του Φάμπιο Στάσι, ένιωσα ότι βγήκα από μια κινηματογραφική αίθουσα. Είχα δει μια αριστουργηματική ταινία που μάλλον την είχε σκηνοθετήσει ο Τιμ Μπάρτον, μάγος στο να φτιάχνει ξεχωριστούς κόσμους, και πρωταγωνιστούσε ο Τζέρεμι Άιρονς που είχε ενσαρκώσει τον σκελετωμένο, εύθραυστο γερό-μαραγκό που αναζητούσε την αγάπη και την αποδοχή, και που για να τα βρει αφέθηκε να γίνει έρμαιο σε ένα σμάρι άκαρδου περίγυρου.
Ο Φάμπιο Στάσι με το βιβλίο αυτό αποτίει έναν φόρο τιμής στην παράδοση της πατρίδας του και στο πιο γνωστό, ίσως, παραμύθι που έχει μεγαλώσει γενιές και γενιές, και παράλληλα φτάνει σε ένα πολύ υψηλό επίπεδο αφήγησης μιας ιστορίας που θα μπορούσε να έχει συμβεί.
Ο Τζεπέτο πέφτει θύμα μιας χοντρής φάρσας ολόκληρου του χωριού. Ένας περίγυρος που δείχνει να τον μισεί. Φτιάνει τον Πινόκιο, τον βιώνει ως πραγματικό του παιδί, του τον κλέβουν, οι νταήδες, «χωρατατζήδες» κάτοικοι του χωριού του και τότε αρχίζει ένα ταξίδι για τον ίδιο αλλά και για εμάς τους αναγνώστες σε συναισθηματικές καταστάσεις.
Είμαι 54 ετών αλλά θυμάμαι ακόμη κάποιον κινηματογραφικό Πινόκιο στην «Αδελαΐδα» (παλιό κινηματογράφου του Παλαιού Φαλήρου που σήμερα λέγεται Cinerama και δεν έχει ανοιγόμενη οροφή, όπως τότε). Δηλαδή τον θυμήθηκα διατρέχοντας τις σελίδες του βιβλίου του Στάσι. Θυμήθηκα ότι λυπήθηκα, τότε που ήμουν επτά ή οκτώ ετών. Σήμερα, τόσα χρόνια μετά, πρώτα απ’ όλα οργή βγήκε από μέσα μου διαβάζοντας το βιβλίο. Οργή γιατί οι κάτοικοι εκείνου του φανταστικού χωριού που βρήκαν τον αδύναμο, τον φτωχό, τον διαφορετικό γεράκο και του άλλαξαν τα φώτα καταστρέφοντας ό,τι ψυχικό απόθεμα του είχε απομείνει υπάρχουν στην πραγματικότητα. Η βία, η μη αποδοχή, η αποξένωση, η απομόνωση, τα άγρια ιδρύματα, ο εγκλεισμός, όλα όσα περιγράφει ο Στάσι στις περιπέτειες ενός πείσμονα ανθρώπου, υπάρχουν γύρω μας. Οργή και τρόμος. Τρόμος γιατί δεν ξέρω τελικά αν «εμείς» ή «αυτοί» είναι περισσότεροι.
Ο «Μαστρο-Τζεπέτο», ο απόκληρος, από έναν απόκληρο άντρα βρίσκει μια βοήθεια και οι δυο τους, ο γέρος ήρωάς μας με τη μανία του να βρει τον Πινόκιο, και ο άλλος επειδή είχε ουρά, γίνονται ατραξιόν του τσίρκου παίζοντας όμως τους εαυτούς τους.
Το βιβλίο του Φάμπιο Στάσι κυλάει σαν νερό και γίνεται ένα συναρπαστικό ανάγνωσμα χάρη στη μετάφραση της Δήμητρας Δότση – που έχει μεταφράσει για τις εκδόσεις Ίκαρος όλα τα έργα του Ιταλού συγγραφέα.
Η επιστροφή του κλόουν γέροντα «Μαστρο-Τζεπέτο» στο χωριό του με το τσίρκο είναι μια από τις κορυφαίες σκηνές ξένης λογοτεχνίας που έχω να θυμηθώ. Ο τρόπος που η κακία κορυφώνεται, και η ευθραυστότητα του ήρωα φτάνει σε υψηλά επίπεδα περιγραφής, αβίαστα, χωρίς περιττές λέξεις με έχουν μαγέψει. Ο «Μάστρο-Τζεπέτο» του Φάμπιο Στάσι, είναι ένα βιβλίο που πρέπει να το έχετε διαβασμένο στη βιβλιοθήκη σας!