Οι καλλιεργητές του Κρόκου στην Κοζάνη βρίσκονται αντιμέτωποι με τις προκλήσεις της κλιματικής αλλαγής, καθώς για τρίτη συνεχή χρονιά βλέπουν την παραγωγή τους να παραμένει σε χαμηλά επίπεδα.
Μειωμένη Παραγωγή Παρά την Αύξηση Καλλιεργούμενων Εκτάσεων
Όπως δηλώνει ο Βασίλης Μητσόπουλος, πρόεδρος του Συνεταιρισμού Κροκοπαραγωγών Κοζάνης, η φετινή συγκομιδή, που ξεκίνησε στις 26 Οκτωβρίου, αναμένεται να κυμανθεί στα επίπεδα του 2022 και 2023. Παρά τη μικρή αύξηση των καλλιεργούμενων εκτάσεων, οι οποίες ξεπερνούν τα 5.000 στρέμματα, η συνολική παραγωγή δεν θα υπερβεί τον ένα τόνο.
Ο κ. Μητσόπουλος τονίζει ότι οι παραγωγοί αγωνιούν να συλλέξουν κάθε λουλούδι από τα χωράφια τους, επισημαίνοντας πως πριν από 20 χρόνια, από την ίδια έκταση γης, η παραγωγή έφτανε τους 2,1-2,5 τόνους ετησίως.
Προκλήσεις στη Συγκομιδή και στο Εργατικό Δυναμικό
Η συγκομιδή του Κρόκου απαιτεί ταχύτητα, καθώς οι παραγωγοί έχουν μόλις τρεις έως τέσσερις ημέρες να συλλέξουν τα λουλούδια πριν μαραθούν οι πολύτιμοι στήμονες. Για να παραχθεί ένα κιλό Κρόκου, απαιτούνται 500.000 λουλούδια, κάτι που καθιστά τη διαδικασία εξαιρετικά δύσκολη και χρονοβόρα.
Το εργατικό δυναμικό αποτελεί έναν ακόμη περιοριστικό παράγοντα. Με ημερομίσθιο που ανέρχεται στα 60 ευρώ (συμπεριλαμβανομένου του εργόσημου), η εξεύρεση εργατών είναι δύσκολη, λόγω της δημογραφικής συρρίκνωσης και της απολιγνιτοποίησης που επηρέασε την περιοχή. Επιπλέον, πολλοί διστάζουν να ασχοληθούν με την καλλιέργεια, παρά τη διασφαλισμένη αγορά της παραγωγής από τον συνεταιρισμό και την άμεση πληρωμή.
Η Καλλιέργεια του Κρόκου: Ένα Πολύτιμο Συμπλήρωμα Εισοδήματος
Ο Κρόκος Κοζάνης αποτελεί ένα από τα πιο ακριβά μπαχαρικά στον κόσμο, φημισμένο για το έντονο χρώμα, το άρωμα, καθώς και τις φαρμακευτικές και αφροδισιακές ιδιότητές του. Ο Συνεταιρισμός Κροκοπαραγωγών, με περίπου 1.000 μέλη, πληρώνει 2.000-2.200 ευρώ ανά κιλό για την παραγωγή, παρέχοντας ένα αξιοπρεπές συμπλήρωμα εισοδήματος στους καλλιεργητές.
Τα τελευταία χρόνια, η εμπορική στρατηγική έχει βελτιωθεί, με το σύνολο της παραγωγής να διατίθεται πλέον σε συσκευασίες, τόσο στην ελληνική όσο και στη διεθνή αγορά, ενισχύοντας το εισόδημα των παραγωγών.
Ο Κρόκος Κοζάνης, ένα από τα πιο εκλεκτά και πολύτιμα μπαχαρικά στον κόσμο, έχει ποικίλες χρήσεις σε διάφορους τομείς. Εδώ είναι οι βασικοί τομείς στους οποίους χρησιμοποιείται:
1. Μαγειρική και Ζαχαροπλαστική
Ο Κρόκος Κοζάνης χρησιμοποιείται ευρέως ως μπαχαρικό για να δώσει χρώμα, άρωμα και γεύση σε πιάτα.
- Στη Μαγειρική:
- Σε ριζότο, σούπες, ζυμαρικά και πιάτα με κρέας ή ψάρι.
- Στην ελληνική κουζίνα, συχνά προστίθεται σε παραδοσιακά πιάτα, όπως κοτόπουλο με κρόκο.
- Στη Ζαχαροπλαστική:
- Στη δημιουργία γλυκών, όπως κέικ, τσουρέκια και παγωτά.
- Χρησιμοποιείται επίσης σε ροφήματα όπως το σαφράν latte.
2. Φαρμακευτική
Ο Κρόκος έχει αναγνωριστεί για τις θεραπευτικές του ιδιότητες:
- Αντιοξειδωτική δράση: Βοηθά στην προστασία των κυττάρων από οξειδωτικό στρες.
- Αγχολυτική και Αντικαταθλιπτική δράση: Έχει μελετηθεί για την ικανότητά του να βελτιώνει τη διάθεση και να μειώνει τα συμπτώματα κατάθλιψης.
- Πεπτικό σύστημα: Υποστηρίζει τη χώνευση και μειώνει το φούσκωμα.
- Ανοσοποιητικό σύστημα: Οι αντιφλεγμονώδεις ιδιότητές του ενισχύουν τη φυσική άμυνα του οργανισμού.
3. Καλλυντικά
Η υψηλή περιεκτικότητα του Κρόκου σε αντιοξειδωτικά και βιταμίνες τον καθιστά ιδανικό για προϊόντα περιποίησης:
- Χρησιμοποιείται σε κρέμες προσώπου, ορούς και μάσκες, προσφέροντας λάμψη και ενυδάτωση στο δέρμα.
- Βοηθά στη μείωση των ρυτίδων και στη βελτίωση της υφής της επιδερμίδας.
4. Παραδοσιακή Ιατρική
Στην παραδοσιακή ιατρική, ο Κρόκος χρησιμοποιείται για:
- Την καταπολέμηση του πόνου.
- Τη βελτίωση της κυκλοφορίας του αίματος.
- Την υποστήριξη του αναπαραγωγικού συστήματος.
5. Ροφήματα και Αφεψήματα
Ο Κρόκος Κοζάνης είναι δημοφιλής και ως συστατικό για τσάι και ροφήματα.
- Το τσάι με Κρόκο Κοζάνης συνδυάζεται συχνά με άλλα βότανα, όπως φασκόμηλο, χαμομήλι και λεμόνι, προσφέροντας ένα υγιεινό και αρωματικό ρόφημα.
6. Χρωστική Ουσία
Χρησιμοποιείται ως φυσική χρωστική τροφίμων για να δώσει ένα έντονο, χρυσοκίτρινο χρώμα σε φαγητά και ροφήματα.
7. Τελετουργικές και Πολιτιστικές Χρήσεις
Στην αρχαιότητα, ο Κρόκος χρησιμοποιούνταν σε θρησκευτικές τελετές και ως βαφή για ρούχα. Ακόμα και σήμερα, σε ορισμένες κουλτούρες, χρησιμοποιείται σε εορτασμούς και παραδόσεις.
Η μοναδική ποιότητα του Κρόκου Κοζάνης και η ευελιξία στις εφαρμογές του τον καθιστούν εξαιρετικά περιζήτητο, τόσο στην Ελλάδα όσο και διεθνώς.
Διαβάστε ακόμα: Οδηγός Επιβίωσης για την Black Friday: Τι περιμένουν οι Επιχειρήσεις – Τα μάτια τους 14 οι καταναλωτές.