Υπάρχουν μερικοί άνθρωποι που καταφέρνουν «να σπάσουν αμέσως τον πάγο» της πρώτης επαφής και να σου δημιουργήσουν οικειότητα. Η Φωτεινή Βελεσιώτου αναντίλεκτα ανήκει σε αυτή την κάστα ανθρώπων.
Εξάλλου, όπως η ίδια μου εξομολογείται στη συνέντευξή μας, αγαπάει πολύ τους ανθρώπους του μόχθου και λατρεύει να πηγαίνει στη λαϊκή για να μιλάει με τον κόσμο.
Μπορεί η ζωή, πέρα από τη μακρόχρονη και σημαντική πορεία της στο τραγούδι, να της έφερε ένα μεγάλο λαχείο, το τραγούδι της Ελένης Φωτάκη και του Γιώργου Καζαντζή, τις «Μέλισσες», για εκείνη όμως το σημαντικότερο επίτευγμά της είναι τα παιδιά της.
Δηλώνει πως δεν είναι αυτοσκοπός της το τραγούδι και όταν μεγαλώσει μπορεί άνετα να τραγουδά σε ΚΑΠΗ ή νηπιαγωγεία.
Λίγο πριν τις καλοκαιρινές της συναυλίες, συναντηθήκαμε σ’ ένα όμορφο καφέ στον Κεραμεικό, λίγα μέτρα μακριά από το σπίτι της και μου έδωσε την ευκαιρία να την γνωρίσω λίγο καλύτερα.
Γεννήθηκα και μεγάλωσα…
στην Καρδίτσα. Ήμουν το τρίτο παιδί της οικογένειας. Υπάρχει η μεγάλη μου αδερφή, που είναι συνταξιούχος φιλόλογος τώρα, ο μεσαίος που ήταν τοπογράφος μηχανικός, τώρα έχει βγει και εκείνος στη σύνταξη, εγώ δασκάλα και η μικρή που είναι ακόμα εν ενεργεία πολιτικός μηχανικός.
Ο πατέρας μου άκουγε Τρίτο Πρόγραμμα, κλασική μουσική κυρίως. Είχε και ένα κασετόφωνο και έβαζε κασέτες με βυζαντινή μουσική. Νομίζω ότι αυτά τα ακούσματα με επηρέασαν πολύ. Ήμουν πολύ ελεύθερο πνεύμα από παιδί, απίστευτα ζωηρή. Η μάνα μου είχε τέσσερα παιδιά και όλα επέστρεφαν στο σπίτι στην ώρα τους, εκτός από εμένα που έψαχνε στην Καρδίτσα να με βρει.
Περηφανεύομαι που δεν πήρα ούτε μια δραχμή από τον πατέρα μου για να σπουδάσω. Πέρασα στην Παιδαγωγική Ακαδημία στη Θεσσαλονίκη, αν και ήθελα να γίνω γυμνάστρια αλλά δεν μ’ άφησαν. Έκανα χίλια πράγματα παράλληλα με τις σπουδές μου για να είμαι ανεξάρτητη.
40 χρόνια στο τραγούδι
Πρώτη φορά έπιασα μικρόφωνο το 1983, κλείνω λοιπόν 40 χρόνια στο τραγούδι. Ξεκίνησα εντελώς τυχαία. Ήμουν ήδη διορισμένη ως δασκάλα. Μια μέρα έκανα ένα πάρτι στο σπίτι. Εκείνο το βράδυ μου είπαν ότι κάποιοι φίλοι φίλων έψαχναν μια τραγουδίστρια για ρεμπέτικα. Εγώ ήξερα όλα και όλα δέκα ρεμπέτικα να παίζω με την κιθάρα. Τα έπαιξα και μόλις τελείωσα τα ξανατραγούδησα. Δεν ήξερα άλλα να παίζω.
Τότε με πίεσαν να ξεκινήσω, αν και εγώ στην αρχή ήμουν πολύ επιφυλακτική. Η αλήθεια είναι ότι δεν είχα και χρόνο, έπαιζα και μπάσκετ τότε. Εκείνη την εποχή το γυναικείο μπάσκετ ήταν στα σπάργανα. Θυμάμαι που είχαμε σαν πρότυπο τον Νίκο τον Γκάλη!
Τελικά πήγα και έτσι ξεκίνησε το ταξίδι μου στο τραγούδι. Θυμάμαι ακόμη πόσο είχα ιδρώσει στην πρόβα.
Ακόμα ιδρώνω…
Μπορεί να πέρασαν τόσα χρόνια αλλά το δημιουργικό άγχος δεν έχει φύγει. Πλέον ιδρώνω στο πρώτο τραγούδι, μετά λύνομαι. Ειδικά όταν τραγουδάς μπροστά σε τόσο πολύ κόσμο, δεν μπορείς να μην έχεις αγωνία. Η έκθεση είναι δύσκολο πράγμα.
Ζέσταμα;
Εγώ δεν κάνω ποτέ προθέρμανση στη φωνή και με κοροϊδεύουν όλοι οι συνάδελφοι και φίλοι. Τους βλέπω που φωνάζουν διάφορα «αααα» «οοοο» κ.λπ. Ούτε μαθήματα έχω κάνει ποτέ στη ζωή μου. Παλιότερα δεν έμπαινα και στο καμαρίνι πριν βγω στη σκηνή. Καθόμουν έξω με τον κόσμο και γυρνούσα στα τραπέζια, κονσομασιόν κανονική!
Τώρα, λόγω κορονοϊού, προσέχω λίγο και κάθομαι και στο καμαρίνι. Συνεχίζω βέβαια να χαιρετάω τον κόσμο αλλά με τη μάσκα. Φοβάμαι λίγο γιατί δεν το έχω περάσει και είμαι και καπνίστρια.
Με κυνηγούν οι μέλισσες…
Γενικά μου αρέσει πολύ να αυτοσαρκάζομαι. Για παράδειγμα είμαι βραδύγλωσση, βάλτε μου να πω πυκνό λόγο και δεν υπάρχει περίπτωση να μην κάνω σαρδάμ.
Έτσι και στον Γιώργο Καζαντζή, που μου έγραψε τις «Μέλισσες», του λέω συνέχεια αστειευόμενη «Γιώργο, με κατέστρεψες μ’ αυτό το τραγούδι! Πρέπει να το λέω παντού και συνέχεια!».
Σκέψου ότι παλιότερα είχα κάνει ένα αφιέρωμα στη Σωτηρία Μπέλλου και μου έλεγαν «Τις Μέλισσες θα τις πείτε; Και τους απαντούσα ότι δεν πρόκαμε να τις πει η Μπέλλου!»
Ελάχιστα τραγούδια ξέρω απ’ έξω…
Δυσκολεύομαι πάρα πολύ να αποστηθίσω στίχους. Πάντα δυσκολευόμουν σ’ αυτό, από μαθήτρια ακόμη. Έτσι έχω τους στίχους μπροστά μου… και ο Νταλάρας τους έχει! Τι να κάνουμε τώρα;
Τον εκτιμώ πολύ τον Γιώργο και αυτό είναι αμοιβαίο. Με κάλεσε στη μεγάλη συναυλία που είχε κάνει στο Ηρώδειο με τα «Ντουέτα». Μοναδική εμπειρία! Ελάχιστοι καλλιτέχνες έχουν την πορεία του Νταλάρα. Η φωνή του είναι ακόμη καταπληκτική και είναι και πολύ καλός άνθρωπος, εξαιρετικά φροντιστικός με τους συναδέλφους.
Η πιο δυνατή στιγμή της καριέρας μου…
Ήταν στη συναυλία για το νερό στη Θεσσαλονίκη τον περασμένο Απρίλιο. Γιατί από κάτω υπήρχε ένας κόσμος χωρίς κομματικές τοποθετήσεις που παλλόταν από ζωή και από ενέργεια. Αυτό δεν το έχω ξανανιώσει ποτέ. Θεωρώ ευτυχή τον εαυτό μου που το έζησε αυτό.
Οι καλλιτέχνες πρέπει να παίρνουν θέση
Επειδή είμαστε δημόσια πρόσωπα, οφείλουμε να παίρνουμε θέση γι’ αυτά που βιώνουμε. Δεν κρίνω τους συναδέλφους που δεν το κάνουν, ο καθένας είναι ελεύθερος να επιλέγει τη στάση του. Για μένα όμως είναι αναγκαίο να μιλάμε για όσα συμβαίνουν γύρω μας.
Δεν είμαι κομματικοποιημένη, είμαι όμως πολιτικοποιημένη! Πιστεύω ότι είναι πολύ δύσκολα τα πράγματα στην Ελλάδα. Υπάρχει μια κυβέρνηση τα τελευταία 4 χρόνια που έχει φτάσει τη χώρα στις τελευταίες θέσεις σ’ όλα τα επίπεδα. Δεν μπορώ να είμαι ούτε χαρούμενη ούτε περήφανη μ’ αυτό.
Τραπ μουσική = λάσπη…
Όλη η νεολαία ακούει αυτή την απαίσια τραπ μουσική και αν δεν το κάνει, θα τους πετάξει έξω το σύστημα. Είναι πολύ δύσκολο να δώσεις στα παιδιά ερεθίσματα να φύγουν από αυτή τη λάσπη. Γιατί για μένα η τραπ είναι μια λάσπη, όχι η μουσική, αλλά οι στίχοι της. Νιώθω ότι με προσβάλλει βάναυσα ως άνθρωπο.
Γι’ αυτό βλέπουμε και αυτά τα ακραία φαινόμενα βίας και μπούλιγκ στα σχολεία, ακόμη και στα δημοτικά. Εγώ ως εκπαιδευτικός έζησα τα πιο όμορφα χρόνια. Αυτά τα μάτια των παιδιών νιώθω ότι καθόρισαν την προσωπικότητά μου. Είναι μια δουλειά που δεν πληρώνεται με τίποτα.
ΑΒ με τραγούδι
Όταν ήμουν στο σχολείο τραγουδούσα πολύ συχνά στους μαθητές μου. Ακόμη και την ΑΒ τη δίδασκα τραγουδιστά και περνούσα από τα κεφαλάκια τους και τα χάιδευα όταν έγραφαν ορθογραφία.
Το γιαπί το πηλοφόρι το μυστρί…
Τα πρώτα έξι χρόνια ήμουν διορισμένη σ’ ένα μικρό χωριό έξω από τη Θεσσαλονίκη. Στη συνέχεια πήγαμε στο Πλαγιάρι. Τότε ο γιος μου ήταν δύο χρονών, μετά γέννησα την κόρη μου.
Εκεί φτιάξαμε με τον πρώην άνδρα μου ένα αγρόκτημα και χτίσαμε το σπίτι μας. Όταν λέω «χτίσαμε» το εννοώ κυριολεκτικά! Σκέψου, ήρθε ένας εργολάβος και έριξε τα μπετά και μετά εγώ έριχνα μπετονιέρες και εκείνος έχτιζε τα τούβλα. Ελάχιστοι μάστοροι μπήκαν μετά. Χρόνια πέτρινα αλλά και πολύ δημιουργικά.
Έχω στείλει παρέα στα Goody’s…
Ο κόσμος είναι πάρα πολύ ζεστός έχω βιώσει άπειρα όμορφα πράγματα! Από τότε που ξεκίνησα και τραγουδούσα στην ταβέρνα στη Θεσσαλονίκη χωρίς μικρόφωνο μέχρι και σήμερα. Θυμάμαι εκείνη την εποχή δεν ακουμπούσαν το πιρούνι τους στο πιάτο να φάνε παρά μόνο στο διάλειμμα. Αυτά δεν συμβαίνουν σήμερα. Πηγαίνω σε ταβερνάκια και ακούω καλλιτέχνες να δίνουν τον καλύτερό τους εαυτό, χωρίς μικρόφωνα και από κάτω να γίνεται χαμός. Ωραίο είναι να θες να ανταλλάσσεις δύο κουβέντες με την παρέα σου αλλά υπάρχουν άλλα μέρη.
Εγώ έχω στείλει παρέα στα Goody’s, τους είπα: «Παιδιά μήπως επιλέξατε λάθος μαγαζί; Μήπως να πάτε αλλού;» Πλήρωσαν και έφυγαν…
Αν έφερνα πίσω κάποιον καλλιτέχνη…
Σίγουρα αυτός θα ήταν ο Δημήτρης Μητροπάνος αλλά και ο Στέλιος Καζαντζίδης. Δυστυχώς, δεν πρόλαβα να τους γνωρίσω. Είχα την ευλογία όμως να πω ένα τραγούδι που προοριζόταν για τον Μητροπάνο, τη «Στάχτη». Ο Δημήτρης δεν πρόλαβε να πάει στο στούντιο και το είπα εγώ. Προφανώς εκείνος θα το έλεγε καλύτερα.
Μου λένε συχνά ότι τους θυμίζω τη φωνή της Μπέλλου…
Θεωρώ ότι μοιάζουν οι φωνές μας αλλά δεν έχω το ίδιο ηχόχρωμα. Τραγουδάμε στον ίδιο τόνο – κοντράλτο -αλλά διαφέρουμε. Αν ακούσεις πώς λέω ένα ρεμπέτικο τραγούδι και τη «Στάχτη», θα παρατηρήσεις δύο διαφορετικές φωνές.
Δεν έχω πάθη…
Μόνο το τσιγάρο και να έχω νερά παγωμένα στο ψυγείο μου.
Το μεγαλύτερο λαχείο στη ζωή μου…
Είναι τα παιδιά μου! Όλα τα άλλα έπονται…
Σε 10- 20 χρόνια δεν ξέρω πώς θα είμαι…
Ξέρω όμως ότι θέλω να έχω κοντά μου ανθρώπους που θα με ειδοποιούν για τα λάθη μου και είμαι τυχερή γιατί τους έχω. Είναι πολύτιμο να έχεις ανθρώπους κοντά σου που σου λένε αλήθειες και δεν σου χαϊδεύουν τ’ αφτιά. Όταν έρθει η ώρα και η φωνή μου δεν είναι σωστή, νομίζω πως θα μου το πουν. Αν και πιστεύω ότι θα είμαι η πρώτη που θα το καταλάβει…
Δεν είναι για μένα το τραγούδι αυτοσκοπός. Θέλω να τραγουδάω όσο μου αρέσει και μπορώ. Όταν μεγαλώσω, μπορεί να πηγαίνω στα ΚΑΠΗ και να τραγουδάω για συνομήλικούς μου. Να πηγαίνω στους παιδικούς σταθμούς και να τραγουδάω για τα παιδάκια.
Το πιο συγκινητικό σχόλιο….
Ήταν χρόνια πριν, όταν τραγουδούσα στο Χαμάμ, στα Πετράλωνα και στο τέλος με περίμενε ένας κύριος. Μου σχολίασε ότι έκοψε το τσιγάρο για να έχει χρήματα να έρχεται να με βλέπει. Γενικά, η στάση κάποιων ανθρώπων. Ένας μανάβης στη λαϊκή μου προσέφερε έναν μαϊντανό γιατί όπως μου είπε δεν είχε λουλούδια. Ένας ταξιτζής δεν μου πήρε λεφτά… Αυτά είναι φοβερά πράγματα και με συγκινούν πολύ. Οι άνθρωποι του μόχθου δεν είναι πλούσιοι σε χρήματα αλλά σε αισθήματα. Πάντα μου αρέσει να μιλάω με τέτοιους ανθρώπους. Πηγαίνω στη λαϊκή και αντί να κάνω μισή ώρα κάθομαι μία, γιατί μιλάω με τον κόσμο.
Αυτή την περίοδο…
Ετοιμάζω καινούρια τραγούδια, για ξεχωριστούς δίσκους. Είναι τρία κομμάτια και ελπίζω να τα έχω ηχογραφήσει μέσα στον Μάιο, γιατί μετά ξεκινάω με την καλοκαιρινή μου περιοδεία.
Το ένα τραγούδι το έγραψε ο Άκης Θεοτοκάτος, πρώην μπασίστας των Active Member, το άλλο η Μάρθα Μεναχέμ και το τρίτο η Εύα Λουκάτου. Ένα ροκ κομμάτι, ένα λαϊκό και μια μπαλάντα.