Η πνευμονία είναι η συνηθέστερη λοίμωξη του κατώτερου αναπνευστικού και μια σημαντική αιτία θανάτου στις ακραίες ηλικίες, δηλαδή στα παιδιά και στα ενήλικα άτομα άνω των 65 ετών. Σύμφωνα με τα πρώτα επιδημιολογικά δεδομένα της έρευνας ΕΓΝΑΤΙΑ, παράγοντες όπως το κάπνισμα, η χρήση αντιβιοτικών και ο εμβολιασμός, παίζουν ρόλο στην βαρύτητα της ασθένειας και στη δυνατότητα του κάθε οργανισμού να κερδίσει τη μάχη με την ασθένεια.
Δεν έχει μειωθεί σημαντικά η θνητότητα
Σύμφωνα με τον Πέτρο Μπακάκο, Καθηγητή Πνευμονολογίας στην Ιατρική Σχολή του ΕΚΠΑ, τα κύρια παθογόνα της πνευμονίας είναι βακτήρια όπως ο πνευμονιόκοκκος, ιοί όπως της γρίπης, της COVID-19 και ο RSV, αλλά και σπανιότερα, μύκητες. Παρά τις προσπάθειες των τελευταίων δεκαετιών, η θνητότητα από την πνευμονία δεν έχει μειωθεί σημαντικά, καθιστώντας επιτακτική την ανάγκη για πρόληψη.
«Παρά το γεγονός, ωστόσο, ότι έχουμε πλέον ασφαλή και αποτελεσματικά εμβόλια στη φαρέτρα μας για να προστατέψουμε τους ενήλικες από τις λοιμώξεις του αναπνευστικού, η εμβολιαστική κάλυψη στη χώρα μας παραμένει χαμηλά», δηλώνει η Παρασκευή Κατσαούνου, Μέλος Δ.Σ. της Ε.Π.Ε., Αναπληρώτρια Καθηγήτρια Πνευμονολογίας, Ιατρική Σχολή Ε.Κ.Π.Α.
Τι έδειξε η νέα επιδημιολογική έρευνα
Αυτό καταδεικνύεται και από τα προκαταρκτικά δεδομένα της επιδημιολογικής μελέτης ΕΓΝΑΤΙΑ (2017-2023), που πραγματοποιήθηκε σε 3.097 ασθενείς που νοσηλεύθηκαν με ακτινογραφικά επιβεβαιωμένη Πνευμονία της Κοινότητας, σύμφωνα με τα οποία μόνο το 27% των συμμετεχόντων ηλικίας ≥65 ετών ήταν εμβολιασμένοι έναντι του πνευμονιόκοκκου.
Ο πνευμονιόκοκκος ανιχνεύθηκε στο 7,4% των ασθενών. Σε σχέση με τη μη-πνευμονιοκοκκική πνευμονία, οι ασθενείς με πνευμονιοκοκκική πνευμονία κοινότητας ανέφεραν σε μεγαλύτερο ποσοστό ιστορικό καπνίσματος, προηγούμενο επεισόδιο πνευμονίας και έκθεση σε παιδιά <5 ετών, μικρότερη πρόσφατη χρήση αντιβιοτικών. Επίσης είχαν βαρύτερη κλινική εικόνα κατά την εισαγωγή τους (αναπνευστική ανεπάρκεια επιπλεγμένη παραπνευμονική συλλογή/εμπύημα) και είχαν υψηλότερη θνητότητα τόσο εντός νοσοκομείου όσο και τις επόμενες 30 ημέρες.
Αντίστοιχη εικόνα φαίνεται και από τα αποτελέσματα πρόσφατης μελέτης στην Πρωτοβάθμια Φροντίδα Υγείας (ΠΦΥ), που δείχνουν ότι μόνο μια μειονότητα (36%) των ασθενών, που χρήζουν εμβολιασμού έναντι του πνευμονιόκοκκου, ήταν εμβολιασμένοι.
Πως θα προστατευτούμε απέναντι στην Πνευμονία
Είναι σημαντικό, τονίζουν οι ειδικοί να γίνει κοινή και αδιαμφισβήτητη πεποίθηση, ότι τα προτεινόμενα εμβόλια από την Ελληνική Πνευμονολογική Εταιρεία αποτελούν εξαιρετικό τρόπο τόσο για την αποφυγή νοσηρότητας, θνητότητας, όσο και για τη βελτίωση της ποιότητας της ζωής μας.
Ιδιαίτερη αναφορά γίνεται στους καπνιστές. Οι ειδικοί τονίζουν ότι είναι ευπαθείς στις λοιμώξεις ακόμα και αν δεν έχουν κάποιο υποκείμενο νόσημα, γεγονός που πρέπει να αποτελεί ένα επιπλέον κίνητρο για τη διακοπή του καπνίσματος. Δεν μπορούμε να παραβλέπουμε ότι στην Ελλάδα του 2024, σύμφωνα με τα τελευταία στοιχεία του ΕΟΔΥ, εξακολουθούμε να έχουμε 38% χρήστες καπνικών προϊόντων, δηλώνει η κ. Κατσαούνου.
Για τις ομάδες πληθυσμού με συννοσηρότητες και ηλικιωμένα άτομα συστήνονται οι παρακάτω εμβολιασμοί:
• Ετησίως έναντι της γρίπης
• Εφάπαξ έναντι του πνευµονιόκοκκου (PCV20)
• Ανά διετία έναντι του Ιού Αναπνευστικού Συγκυτίου (RSV)
• Ετησίως (1 δόση) έναντι της νόσου COVID-19, σύμφωνα µε τα τρέχοντα επιδημιολογικά δεδομένα
• Ανά 10ετία έναντι του κοκκύτη
• Έναντι του έρπητα ζωστήρα, σε ανοσοκατεσταλµένους ενήλικες ≥18 ετών και σε ανοσοεπαρκείς ενήλικες ≥60 ετών [σε δύο δόσεις (RZV)]
