Μετά το διαζύγιο οι γονείς παύουν να είναι ζευγάρι. Παραμένουν όμως γονείς. Τα παιδιά κατά κανόνα μένουν με την μητέρα και καλείται ο πατέρας να διαχειριστεί αυτή την νέα συνθήκη. Ένα διαζύγιο είναι πολυπαραγοντικό κι έχει επιπτώσεις σε όλα τα μέλη της οικογένειας. Σ’ αυτό το άρθρο θα ασχοληθούμε αποκλειστικά με τον ρόλο του πατέρα μετά από αυτό. Ο χωρισμός ακόμη και στις περιπτώσεις που συμβαίνει ειρηνικά είναι μια επώδυνη διαδικασία. Καταρχάς, πρέπει να γίνει αποδοχή των συναισθημάτων του πόνου και να βιωθεί η θλίψη ή ο θυμός χωρίς να προβάλλονται στα παιδιά. Επιπλέον, να γίνει η εσωτερική διαπίστωση ότι τα παιδιά δεν ανήκουν σε κανέναν παρά μόνο στον εαυτό τους. Στο προηγούμενο άρθρο είδαμε την συνεισφορά του πατέρα στην ψυχοσυναισθηματική ανάπτυξη του παιδιού. Ο ρόλος δεν αλλάζει. Οι συνθήκες άλλαξαν.
Με ποιο τρόπο μπορεί να έχει ενεργή και ουσιαστική παρουσία;
Είναι επιλογή του πατέρα να μην γίνει ο γονιός του Σαββατοκύριακου και να περιοριστεί στο να είναι ο διασκεδαστής του παιδιού. Μπορεί να συμμετέχει στο ημερήσιο πρόγραμμα του παιδιού αναλαμβάνοντας μία δραστηριότητα αρκεί αυτό να είναι σταθερό και με συνέπεια. Με τον τρόπο αυτό εντάσσεται κι αυτός στην καθημερινότητα του παιδιού και ανακουφίζει το ήδη φορτωμένο πρόγραμμα της μητέρας. Πολλά ζευγάρια μετά το χωρισμό αναγάγουν το οικονομικό σε μείζον θέμα προκαλώντας συγκρούσεις και δυσλειτουργική επικοινωνία. Ο πατέρας οφείλει να είναι συνεπής στις οικονομικές του υποχρεώσεις χωρίς να τις αποφεύγει αλλά ούτε και να περιορίζεται αποκλειστικά σε αυτές. Τις ημέρες που θα έχει εκείνος το παιδί να συνεχίζει την καθημερινότητα του παιδιού και να κάνει αισθητή την παρουσία του περνώντας ποιοτικό χρόνο μαζί του. Είχα μια περίπτωση που ο πατέρας κάθε φορά που έπαιρνε την κόρη του την πήγαινε στους γονείς του καθώς ένιωθε ανεπαρκής και φοβισμένος να περάσει χρόνο μόνος μαζί της. Να μην φοβηθεί να αντιμετωπίσει και να διαχειριστεί τα συναισθήματα ανεπάρκειας και αβοηθητότητας που ενδεχομένως τον κατακλύζουν. Είναι καλύτερα να είναι παρών κι ας αισθάνεται «λίγος» κι ας μην τα καταφέρνει όλα τέλεια, παρά να είναι απών. Η απουσία του πατέρα ταράζει την ψυχική ισορροπία του παιδιου, ενώ η υποτιθέμενη ανεπάρκεια δεν θα γίνει καν αισθητή.
Γιατί είναι απαραίτητο ο πατέρας να έχει ενεργό ρόλο μετά τον χωρισμό;
Τα παιδιά είναι μιμητές της συμπεριφοράς των γονιών τους. Αν οι γονείς συνεχίσουν να σέβονται ο ένας τον άλλο και τηρούν τα όρια στα νέα δεδομένα διδάσκουν στα παιδιά τους ότι μπορεί να συνυπάρξεις και να συνεννοηθείς χωρίς να συγκρούεσαι. Συχνά τα παιδιά χρεώνονται τον χωρισμό των γονιών τους θεωρώντας ότι είναι δικό τους λάθος και αισθάνονται ενοχικά. Μια καλή, τακτική και συνεπής επικοινωνία απενεχοποιεί τα παιδιά και τα βοηθάει να εξισορροπήσουν συναισθηματικά στην νέα κατάσταση. Δεν ξεχνάμε ποτέ ότι το επίκεντρο είναι τα παιδιά.
Κλείνοντας θα ήθελα να τονίσω πόσο σημαντικό είναι ο πατέρας να μένει σε κοντινή απόσταση από την μητέρα και τα παιδιά. Πρακτικά και ουσιαστικά είναι ο πρωταρχικός παράγοντας για να γίνει η μετάβαση πιο ομαλή για όλα τα μέλη στην νέα συνθήκη και για να μπορέσουν να λειτουργήσουν όλα όσα προανέφερα.
