Παιδί

Ο ύπνος του βρέφους: τι πρέπει να γνωρίζετε

little boy sleeping on soft white blanket

Όταν γίνεσαι γονιός, ένα από τα πρώτα ζητήματα που σε απασχολούν, είναι ο ύπνος του βρέφους. Ποιος είναι ο κατάλληλος χώρος για να κοιμάται το μωρό, ποια είναι η σωστή στάση, είναι φυσιολογικό να κοιμάται τόσες ώρες… δεκάδες ερωτήματα που ψάχνουν απαντήσεις.

Πόσο πρέπει να κοιμάται ένα βρέφος

Ένα μωρό κοιμάται πολλές ώρες κατά τη διάρκεια των πρώτων μηνών της ζωής του. Με αυτό τον τρόπο ξεκουράζεται και αναπτύσσεται σωστά. Αυτό συμβαίνει, διότι κατά τη διάρκεια του ύπνου, η υπόφυση, ένας αδένας που βρίσκεται κάτω από τον εγκέφαλο, εκκρίνει την ορμόνη της ανάπτυξης.

Επίσης, ο ύπνος του μωρού χαρακτηρίζεται από διαδοχικούς κύκλους. Ουσιαστικά, ο βαθύς ύπνος (REM) ακολουθείται από τον μη βαθύ ύπνο (n-REM). Στα νεογέννητα, οι φάσεις  ύπνου, εγρήγορσης και ενδιάμεσης κατάστασης, διαρκούν περίπου  60΄-90΄, ενώ διακόπτονται με βάση το αίσθημα πείνας που βιώνει κάθε φορά το βρέφος.

Είναι ωφέλιμο να γνωρίζετε πως, ένα νεογέννητο κοιμάται κατά μέσο όρο 16 ώρες την ημέρα. Όσο το μωρό αναπτύσσεται, οι κύκλοι ύπνου κατά τη διάρκεια της νύχτας επιμηκύνονται. Ωστόσο, η συνθήκη αυτή διαφοροποιείται από μωρό σε μωρό. Αυτό σημαίνει πως, κάποια βρέφη, ήδη από τις τρεις πρώτες εβδομάδες της ζωής τους, κοιμούνται συνεχόμενα τη νύχτα, ενώ άλλα χρειάζονται πολύ περισσότερο χρόνο.

Από την άλλη πλευρά, ο ύπνος κατά τη διάρκεια της ημέρας μειώνεται και αυτός με τη σειρά του, με αποτέλεσμα τα μωρά 6 μηνών να απολαμβάνουν τρεις με τέσσερις σιέστες. Η συνήθεια αυτή περιορίζεται σε δύο σιέστες, όταν το μωρό βρίσκεται στον πρώτο χρόνο ζωής του, και σε μία όταν έχει κλείσει τους 18 μήνες.

Προσαρμογή στον ρυθμό ημέρας-νύχτας

Καταρχάς, πρέπει να γνωρίζετε πως προκειμένου ένα παιδί να καταφέρει να κοιμάται όπως οι ενήλικες, προϋποτίθεται η ωρίμανση του εγκεφάλου του και η προσαρμογή του στον ρυθμό μέρας-νύχτας. Για να το βοηθήσετε να προσαρμοστεί ευκολότερα, ακολουθήστε ρουτίνες πριν από τον βραδινό ύπνο.

Για παράδειγμα, επαναλάβετε το μπανάκι του την ίδια ώρα, αφού βεβαιωθείτε πως, η συγκεκριμένη βραδινή συνήθεια το χαλαρώνει και δεν του φέρνει υπερένταση. Εάν του αρέσει, επιδοθείτε σε ένα απαλό μασαζάκι, χρησιμοποιώντας ένα γαλάκτωμα ή λαδάκι που ενδείκνυται για βρέφη. Φορέστε του πιτζαμάκια ή κάποιο άλλο ρουχαλάκι που δεν φορά κατά τη διάρκεια της ημέρας.

Εν συνεχεία, ταΐστε το και κοιμίστε το. Φροντίστε να το έχετε μεταφέρει στο δωμάτιο που έχετε επιλέξει για τον ύπνο του, μιλήστε πιο σιγά και χαμηλώστε το φως. Ακολουθήστε ρουτίνες και στο κοίμισμά του, είτε νανουρίζοντάς το είτε διαβάζοντάς του ένα παραμυθάκι ή χρησιμοποιώντας κάποιον ειδικό βιντεοπροβολέα ή χαλαρωτικό ήχο. Εάν πάλι δεν του αρέσει τίποτα από αυτά, απλώς κρατήστε το στην αγκαλιά σας ή μείνετε δίπλα του μέχρις ότου κοιμηθεί. Θυμηθείτε πως, τα μωρά νιώθουν ασφάλεια με αυτό τον τρόπο. Ενίοτε το φάσκιωμα βοηθά, καθώς παραπέμπει στη στάση που είχε το βρέφος όσο βρισκόταν στη μήτρα.

Η σωστή στάση του ύπνου

Σίγουρα θα έχετε ακούσει διαφορετικές εκδοχές από γνωστούς και συγγενείς, σχετικά με τη σωστή στάση του ύπνου του βρέφους. Άλλοι θα σας πουν πως ενδείκνυται η πλάγια στάση, άλλοι πως είναι καλύτερο να βρίσκεται μπρούμυτα… πολλοί δε, θα απορήσουν με την άποψη των σύγχρονων παιδιάτρων, οι οποίοι προτρέπουν τους γονείς να κοιμίζουν τα μωρά τους ανάσκελα.

Όπως επισημαίνει η επιστημονική κοινότητα, η θέση αυτή λειτουργεί ανασταλτικά στην πρόκληση του συνδρόμου του αιφνίδιου βρεφικού θανάτου (Sudden Infant Death Syndrome – SIDS).

Εντούτοις, μόλις το βρέφος αποκτήσει τη δυνατότητα να γυρίζει από ανάσκελα στα πλάγια ή μπρούμυτα και το αντίστροφο, τότε, είναι ασφαλές να το αφήσουμε στη θέση ύπνου που επιθυμεί και απολαμβάνει. Αυτό, στις περισσότερες περιπτώσεις, δύναται να συμβεί μετά τους πρώτους τέσσερις μήνες ζωής του.

Είναι η κούνια ασφαλής για τον ύπνο του βρέφους;

Εάν έχετε διαθέσει ένα διόλου ευκαταφρόνητο ποσό για πάντες, πλεξούδες, λούτρινα κουκλάκια, φωλιά και μαξιλάρια, προκειμένου να καταστήσετε την κούνια του μωρού σας ασφαλές μέρος για τον ύπνο του, τότε θα εκπλαγείτε ακόμη περισσότερο, όταν ο/η παιδίατρός σας αναπτύξει μια εντελώς αντίθετη άποψη. Η σύγχρονη παιδιατρική προωθεί την αποφυγή χρήσης όλων των προαναφερθέντων αντικειμένων στο έπιπλο στο οποίο κοιμίζουμε ένα βρέφος. Για ποιο λόγο; Επειδή, όλα αυτά δύνανται να δημιουργήσουν αποπνικτική ατμόσφαιρα για το μωρό, πόσω μάλλον για το νεογέννητο που αδυνατεί να απομακρυνθεί εκούσια από καθετί το περιορίζει ή το ασφυκτιά.

Ένδυση και θερμοκρασία δωματίου

Το μέλημα των γονέων να διατηρήσουν τη σωστή θερμοκρασία στο σώμα του μωρού τους, δεν θα πρέπει να οδηγεί στο υπερβολικό ντύσιμό του ή στη χρήση πολλών κουβερτών. Η καλύτερη λύση είναι βαμβακερά βρεφικά ρουχαλάκια που ενδείκνυνται για τον ύπνο. Ορθή επιλογή συνιστά ο υπνόσακος, ο οποίος συντελεί στη διατήρηση της ζέστης στο βρέφος, χωρίς να ελλοχεύει ο κίνδυνος ασφυξίας. Η θερμοκρασία του δωματίου θα πρέπει να είναι σταθερή και συνήθως να μην ξεπερνά τους 22οC. Μην παραλείπετε να ελέγχετε για συμπτώματα υπερθέρμανσης, όπως είναι ιδρώτας, ψηλαφώντας τον θώρακα του βρέφους.

Είναι η ομορφιά του κόσμου ουτοπία; Ναι, αν ο άνθρωπος πιστεύει πως φύσει και θέσει μπορεί να κάνει τον κόσμο καλύτερο και πιο δίκαιο. Όταν ήμουν έφηβη, ήλπιζα σε μια ουτοπική πραγματικότητα και πίστευα πως η θέλησή μου ήταν αρκετή για να μετουσιώσω την ασχήμια του κόσμου σε μια απαράμιλλη ομορφιά. Χρόνια μετά, δεκαετίες θα έλεγα, είμαι πεπεισμένη πως η ουτοπική, ιδανική εικόνα του κόσμου δεν μπορεί παρά να πραγματωθεί μέσα από τα παιδιά. Πώς; Με την πεποίθηση πως ο άνθρωπος δεν τεκνοποιεί, υποκινούμενος μόνο από την ανάγκη να δημιουργήσει τη συνέχεια του. Τα παιδιά είναι το χέρι του Θεού που απλώθηκε στον άνθρωπο για να του θυμίσει πως είναι υπεύθυνος για την ουτοπία της ζωής του. Στο Utopia Zone, τα παιδιά και οτιδήποτε τα αφορά έχουν σημαντική θέση. Ελάτε να γνωρίσουμε τον κόσμο τους και να μάθουμε πώς μπορούμε να διαχειριστούμε και να ζήσουμε μαζί τους κάθε έκφανση της καθημερινότητάς τους. Αυτή είναι και η δική μου Utopia Zone τους τελευταίους μήνες... ένα αγγελικό προσωπάκι και ένα άσβεστο χαμόγελο που μου θυμίζουν κάθε στιγμή πως ο κόσμος συνεχίζει να είναι ουτοπικά όμορφος